Για δεκαετίες και για πολλοστή φορά, δημόσιοι λειτουργοί, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών, έκαναν/κάνουν στάσεις εργασίας αρνούμενοι την αξιολόγησή τους. Τι είναι επιτέλους η αξιολόγηση, που στη χώρα μας αποτελεί κόκκινο πανί και εξαιρετικό εργαλείο για τους κατ’ επάγγελμα συνδικαλιστές; Πολύ απλά, αξιολόγηση είναι η αξιοκρατική και αντικειμενική καταγραφή των θετικών και αρνητικών επιδόσεων για την αποτίμηση της αποτελεσματικότητας προσώπων, θεσμών και νόμων.

Η αξιολόγηση είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη δράση για όλες τις ατομικές ή συλλογικέςδραστηριότητες. Συνιστά βασικό, καθοριστικό και αναπόσπαστο προαπαιτούμενο κάθε οργανωμένης και συστηματικής εξελικτικής διαδικασίας στις κοινωνίες.  Με θεσμοθετημένη και αξιοκρατική αξιολόγηση διαπιστώνεται ο βαθμός υλοποίησης ενός στόχου, εντοπίζονται τα αίτια, που παρεμποδίζουν την επιτυχή υλοποίησή του και επιτυγχάνεται η συνεχής βελτίωση και ανατροφοδότησή του. Ελλειψη αντικειμενικής αξιολόγησης παρεμποδίζει τον εκσυγχρονισμό και την πρόοδο της χώρας· αφήνει το κράτος αναξιολόγητο, με τα γνωστά αποτελέσματα και ακόμη παρεμποδίζει την πολυπόθητη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος!

Μοναδικός στόχος της αξιολόγησης οφείλει να είναι η καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, ο εκσυγχρονισμός λειτουργίας και η συνεχής αναβάθμιση των δομών σε όλους τους τομείς. Ουδόλως η αξιολόγηση στοχεύει στην κατηγοριοποίηση. Αντίθετα, με καλές διορθωτικές πρακτικές μπορεί να την εξαλείψει.

Είναι δυνατόν η παιδεία να αποτελεί εξαίρεση; Είναι δυνατόν οι κάθε βαθμίδας «δάσκαλοι» να αρνούνται την αξιολόγηση; Είναι δυνατόν, ενώ οι ίδιοι αξιολογούν και βαθμολογούν τους μαθητές τους, με μοναδικό στόχο τη βελτίωση των επιδόσεών τους για να  γίνουν «καλύτεροι», οι ίδιοι να αρνούνται κάτι ανάλογο για τους εαυτούς τους; Σε τι είδους δημοκρατία πρεσβεύουν; Γιατί, ενώ θεωρούν εαυτούς «αδιάφθορους» και αντικειμενικούς να αξιολογούν, δεν εμπιστεύονται άλλους να τους αξιολογήσουν; Δεν αναλογίζονται ότι αποτελούν αρνητικά πρότυπα για τους νέους; Οτι οφείλουν να πουν mea culpa, για το μερίδιο της ευθύνης τους για τις πρωτοφανείς έκνομες συμπεριφορές των εφήβων μας; Ας αναλογιστούν λοιπόν οι εκπαιδευτικοί-αρνητές της αξιολόγησης ποια θα ήταν  η θέση τους αν οι μαθητές τους αρνούνταν να εξεταστούν επειδή δεν εμπιστεύονται τους δασκάλους τους!

Το ανησυχητικό είναι ότι η άρνηση για αξιολόγηση είναι διαχρονική, σχεδόν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τους δημόσιους φορείς. Εν τέλει, ποιος φοβάται την αξιολόγηση; Η ερώτηση μάλλον ρητορική, αφού είναι προφανές ότι η άρνηση για αξιολόγηση είναι προσπάθεια να μην αναδειχθεί η ανεπάρκεια των αξιολογούμενων. Αντίθετα, όποιος εκτελεί τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του με επάρκεια, ήθος, συνέπεια και αποτελεσματικότητα αναμφίβολα επιζητεί την αντικειμενική αξιολόγησή του.

Σε αυτή τη συγκυρία που, παρά τα τόσα προβλήματα, η χώρα φαίνεται να κλείνει κάπως την ψαλίδα με τις άλλες αναπτυγμένες χώρες, η αντικειμενική και διαφανής  αξιολόγηση  μπορεί να συντελέσει στον εξορθολογισμό της δομής και λειτουργίας του κράτους και στην πρόληψη τραγικών γεγονότων, όπως αυτά που συνεχώς βιώνομε.  Είναι λυπηρό αυτονόητες πρακτικές, που έχουν δοκιμαστεί με θετικότατα αποτελέσματα και έχουν γίνει πλέον ρουτίνα διεθνώς εδώ και δεκαετίες, όπως η αξιολόγηση,  να αντιμετωπίζονται ακόμη με ιδεοληψίες και καχυποψία στη χώρα μας. Ενας αναστοχασμός θα άλλαζε ενδεχομένως τη δογματική εμμονή των αρνητών της αξιολόγησης για το καλό όλων, της χώρας και των νέων μας!

Η Καλλιόπη Α. Ρουμπελάκη – Αγγελάκη είναι ομότιμη καθηγήτρια  Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης

Related Posts